Trước đó, tháng 12/2021, một số cơ quan báo chí đã phản ánh tình trạng Tại tiểu khu 243, xã Phi Tô, huyện Lâm Hà đã xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái pháp luật trong thời gian dài. Trên các quả đồi, nhiều vị trí mặt đất bị đào tung để khai thác đá xây dựng gây biến dạng địa hình, nguy cơ sạt lở đất. Dưới sông Đạ Dâng, nhất là khu vực lòng hồ thủy điện Đạ Cho Mo, nhiều tàu thuyền tấp nập khai thác cát không phép, gây thay đổi dòng chảy, ô nhiễm nguồn nước.

Sau khi có thông tin trên, ngày 16/12/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lâm Đồng đã có văn bản số 4023, yêu cầu huyện Lâm Hà kiểm tra tình trạng khai thác khoáng sản gồm đá chẻ, cát trái phép, không phép, vận chuyển khoáng sản gây ảnh hưởng đến môi trường. Ngày 14/1/2022, Ủy ban Nhân dân huyện Lâm Hà đã có kết quả kiểm tra hiện trạng trên.

Tại Báo cáo số 16, huyện Lâm Hà đã kiểm tra khu vực Tiểu khu 243, thôn Ri Ông Tô theo phản ánh. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện và xử phạt hành chính 2 trường hợp khai thác cát và đá chẻ không phép với số tiền 33 triệu đồng; tịch thu 1 máy nổ, 8m3 cát và 11m3 đá. Lực lượng chức năng còn phát hiện và xử lý 2 trường hợp mua bán, vận chuyển đá không có nguồn gốc hợp pháp số tiền 2,2 triệu đồng.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng khai thác khoáng sản là do nhu cầu sử dụng đất san lấp và vật liệu xây dựng tăng cao đột biến, nhiều tổ chức, cá nhân từ nơi khác đến mua đất, san lô bán nền trên địa bàn. Các hoạt động khai thác khoáng sản diễn ra rầm rộ, công khai trên địa bàn. Chỉ đến khi các cơ quan báo chí, truyền thông phản ánh, địa phương mới có một vài hoạt động kiểm tra và xử lý.